Thursday 27 December 2007

Εισπράχτορες



Παλιά τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ είχαν εισπράχτορες αλλά τους καταργήσανε, στην αρχή από τα μονά λεωφορεία και μετά και από τα διπλά.

Εισπράχτορας δεν ήταν και η καλύτερη δουλιά. Το χαμηλό κοινωνικό στάτους της δουλιάς ήταν παροιμιώδες, και περνούσαν τη μέρα τους περιορισμένοι σε έναν πολύ στενό χώρο στο πίσω μέρος του λεοφωρείου. Αλλά εκεί πέρα ήταν βασιλιάδες. Κόβανε εισιτήρια, ανοίγανε την πίσω και την μεσαία πόρτα, και λέγανε τις στάσεις από ένα μικροφωνάκι. Το “Φύγιεε ...” που λέγανε στον οδηγό για να ξεκινήσει μετά από κάθε στάση ήταν το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της κουλτούρας τους. Τώρα που οι στάσεις ανακοινώνονται στο λεωφορείο από έναν ηλεκτρονικό πίνακα, και από τα μεγάφωνα στα ελληνικά και στα αγγλικά, αντικειμενικά είναι πρόοδος, αλλά δεν είναι το ίδιο.

Αντίθετα με άλλα λαϊκά επαγγέλματα ο εισπράχτορας δεν έχει αφήσει το στίγμα του στις τέχνες. Ο Διονυσίου για παράδειγμα έχει τραγουδήσει τον παλιατζή, τον περιπτερά και τον ταξιτζή. Είναι αλήθεια βέβαια οτι ο εισπράχτορας δεν είχε τόσο μεγάλο ρόλο στην καθημερινότητα όσο ο περιπτεράς ή ο ταξιτζής, αλλά γενικά ήταν πιο συμπαθής. Πέρα από τον Διονυσίου, και χωρίς να το έχω ψάξει και πολύ, ο εισπράχτορας νομίζω οτι εμφανίζεται από ελάχιστα ως καθόλου σε τραγούδια, ποιήματα, πεζά, ή ταινίες, ή έστω και σε φωτογραφίες. Άλλα λαϊκά επαγγέλματα όπως λαχειοπώληδες, κουλουρτζήδες, καστανάδες έχουν πολύ πιο έντονη παρουσία στις τέχνες.

Κι όμως ο εισπράχτορας ήταν ένα σταθερό σημείο ανθρώπινης επαφής στο πίσω μέρος του λεοφωρείου. Το ζωντάνευε με τη παρουσία του, ιδίως όταν ήταν ψιλοάδειο και όταν είχε κέφια και έπιανε κουβέντα με τους επιβάτες, συνήθως για κοινωνικά ζητήματα. Θα υπάρχει κάποιος λόγος που έχουν αγνοηθεί τόσο πολύ από τους καλλιτέχνες, αλλά δεν παύει να είναι αδικία.

Wednesday 26 December 2007

Η χαρισάμενη εποχή



Η χαρισάμενη εποχή είναι το πρώτο βιβλίο από το μυθιστόρημα οι Πανθέοι του Τάσου Αθανασιάδη. Ένας από τους λόγους που με έκαναν να το αγοράσω είναι οτι θυμήθηκα το σίριαλ οι Πανθέοι που παιζόταν στην τηλεόραση την δεκαετία του '70. Ήταν πολύ δημοφιλής εκπομπή και την έβλεπα, αλλά επειδή ήμουν μικρός δεν θυμάμαι καθόλου την υπόθεση. Η μόνη σκηνή που θυμάμαι είναι όταν κυρήχτηκε ο πόλεμος και μπαίνει ένας μέσα σε ένα δωμάτιο και λέει οτι άρχισε ο πόλεμος ενώ από τα παράθυρα ακουγόταν οι σειρήνες.

Είμαι σε δίλημμα αν θα πρέπει να διαβάσω την συνέχεια, τη Μάρμω Πανθέου και την Κερκόπορτα. Το βιβλίο έχει το μεγάλο ελλάτωμα οτι αν και έναι γραμμένο με ποιητική διάθεση, ποίηση στις σελίδες του δεν υπάρχει. Οι μεταφορές, οι συμβολισμοί, οι εικόνες, είναι όλα εκεί, αλλά όπως τόσο πολύ συχνά συμβαίνει, δεν λειτουργούν. Ειδικά αν συγκρίνεις τους Πανθέους με τις ακυβέρνητες πολιτείες του Τσίρκα που αναφέρονται στην ίδια περίπου εποχή και ξεχειλίζουν από ποίηση, τότε το έλλειμμα ποίησης των Πανθέων γίνεται φανερό.

Από την άλλη πλευρά, οι χαρακτήρες του βιβλίου, αντικατοπτρίζοντας πιστεύω κάποιο βάθος του συγγραφέα σαν διανοούμενου, είναι σύνθετοι και θέλω να δω πως εξελίσσονται. Επιπλέον, το βιβλίο έχει ενδιαφέρον και αξία σαν ιστορική καταγραφή της εποχής του. Σ' αυτό το επίπεδο, εκείνο που με ξάφνιασε είναι ο μοντερνισμός της Αθήνας του 1939. Οι ήρωες του βιβλίου οδηγούν ΙΧ, ταξιδεύουν με αεροπλάνο, τα σπίτια τους έχουν ασανσέρ, πίνουν ουίσκυ, ακούνε κουβανέζικη μουσική, πάνε σε φιλανθωπικές εκδηλώσεις για τους σεισμοπαθείς της Τουρκίας, έχουν μετοχές της Εθνικής και παίζουν στο χρηματιστήριο. Δηλαδή η ζωή της αστικής τάξης τότε μοιάζει σε πολλά με τη ζωή της μεσαίας τάξης σήμερα. Αλλά και πάλι σε σύγκριση με τον κοσμοπολιτισμό των ακυβέρνητων πολιτειών, η ατμόσφαιρα μπορεί να θεωρηθεί σχεδόν επαρχιακή.

Wednesday 19 December 2007

Σχέδια για το 2008



Ένα πρώτο σχέδιο για το 2008 είναι να πάω στο γήπεδο να δω τη Sunderland. Χρόνια τώρα θέλω να πάω να δω αγγλικό ποδόσφαιρο αλλά συνέχεια το αναβάλλω. Το μόνο που πρέπει να προσέξω είναι να πάω αυτή τη σεζόν γιατί η Sunderland κινδυνεύει να πέσει. Μπορώ βέβαια να πάω να την δω και στην Β' Εθνική, αλλά δεν θα είναι το ίδιο.

Το δεύτερο σχέδιο είναι να πάω σε ένα εστιατόριο με ένα αστέρι Michelin. Ο τελικός στόχος είναι κάποτε να πάω σε εστιατόριο με τρία αστέρια Michelin, φέτος με μια έννοια θα προετοιμάσω το έδαφος γιατί δεν μπορεί να πας κατευθείαν σε τρία αστέρια. Θα είναι σαν να μην έχεις ταξιδέψει ποτέ έξω από την Ελλάδα και ξαφνικά πας μια πολυήμερη στην Καραϊβική. Δεν θα μπορέσεις να εκτιμήσεις την εμπειρία.

Ένα τρίτο πράγμα που για πολλά χρόνια τώρα θέλω να κάνω, είναι να δω ένα ματς snooker στο παγκόσμιο πρωτάθλημα στο Sheffield. Αλλά αυτό το αφήνω για το 2009.

Θα ήθελα και να αρχίσω να πηγαίνω γυμναστήριο, να μάθω καμιά ξένη γλώσσα και κανένα μουσικό όργανο που από παιδί ήθέλα να παίζω, και ίσως να ξεκινήσω να γράφω ένα μυθιστόρημα, αλλά δεν το βλέπω να κάνω τέτοια πράγματα.