Κατά της ασάφειας

Το βιβλιαράκι "Ο αδιάφορος και άλλα κείμενα" περιέχει διηγήματα και ένα δοκίμιο του Proust, σε μετάφραση Βάσως Νικολοπούλου και Νίκης Καρακίτσου Ντουζέ. Τα διηγήματα μου φάνηκαν πάνω κάτω της ίδια ποιότητας με εκείνα στο τέλος της ζήλιας, δηλαδή αρκετά χειρότερα από οτι περιμένει κανείς από έναν τόσο διάσημο συγγραφέα.

Το δοκίμιο με τίτλο "Κατά της ασάφειας" μου άρεσε περισσότερο. Κάνει κριτική στους καλλιτέχνες που προσπαθούν να δημιουργήσουν τέχνη μέσω της "ασάφειας σε ιδέες και εικόνες από τη μια, ασάφεια στη μορφολογία της γλώσσας από την άλλη". Πιστεύω οτι κατάλαβα τι εννοεί ο Proust με την λέξη ασάφεια, και συμφωνώ οτι σαν πρόβλημα εμφανίζεται συχνά σε έργα τέχνης. Αλλά όση κριτική και να κάνει κάποιος στην ασάφεια, αυτή θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται από καλλιτέχνες που θέλουν να κρύψουν την έλλειψη έμπνευσης, ταλέντου ή τεχνικής. Νομίζω οτι για παρόμοιους λόγους η ασάφεια χρησιμοποιείται εντατικά και από επιστήμονες.

Αλλά στις τέχνες, εξαιτίας της μεγαλύτερης υποκειμενικότητας, είναι πιο δύσκολο να κάνεις κριτική για ασάφεια σε συγκεκριμένα έργα. Για παράδειγμα, ένας στίχος που μου έρχεται πρόχειρα στο μυαλό σαν ασαφής είναι το “... είσαι εδώ, είσαι παντού και πουθενά” που έλεγε η Μαρινέλλα. Αλλά κάποιος μπορεί να πει οτι ο στίχος δεν είναι ασαφής, αλλά φταίω εγώ που δεν τον διαβάζω σωστά.